| Site menu |
|
 |
| Our poll |
|
|
| Statistics |
Total online: 12 Guests: 12 Users: 0 |
|
| Login form |
|
|
|
ISTORIJA HRIŠĆANSKE CRKVE
Rano hrišćanstvo je nastalo kao verski
pokret, odnosno sekta unutar judaizma. Od većine naroda u imperiji,
Jevreje je izdvajao monoteizam, odnosno vera u jednog Boga. Prvobitnu
hrišćansku crkvu (lat: ecclesia - zajednica) formirali su nakon Isusove
smrti, njegovi učenici i apostoli u Jerusalimu. Prema spisama apostola
Petra (15.-67. g.n.e) mnogi judaisti okreću se hrišćanstvu. Pristalice
Isusa iz Nazareta se u početku nazivaju nazareni, da bi tek kasnije
stekli naziv hrišćani. Zajednicu su u samom početku činili isključivo
jevreji, koji su smatrali da je Isus bio Mesija (odnosno Hristos)
čiji dolazak proriče jevrejska sveta knjiga Tanah, koju hrišćani
nazivaju Starim Zavetom. Mnoge judejske (farisejske) starešine su ovu
tvrdnju smatrali bogohulnom i proglašavali su Hristove sledbenike za
jeretike, koje isključuju iz jevrejskih zajednica, a neretko i
prijavljuju Rimskim vlastima. U ovim događajima neki autori vide dublje
korene kasnijeg antisemitizma među hrišćanima.
Već u drugoj polovini 1. veka, hrišćanski pokret postaje pretežno
nejevrejski. Hrišćanske zajednice nastaju širom Palestine, Male Azije,
Sirije, Egipta, Afrike i Grčke. Jezik komuniciranja među hrišćanima u to
doba bio je grčki. Pošto je u antička vremena religija uglavnom bila
vezana za određeni grad ili narod, smatra se da su „hrišćani presekli
tradicionalne veze između vere i nacije." Vremenom se hrišćani sve više
odaljuju od Jevreja, pa se tokom drugog veka, između ostalog, prelazi sa
svetkovanja subote na nedelju.
Zvanično, hrišćanstvo je religija koja nastaje u prvom veku nove
ere. Tačnije, godina rođenja Isusa Hrista, prestavlja godinu novog
računanja vremena. Ali, slobodno se može reći da su temelji hrišćanstva
postavljeni 2000 godina pre nove ere, pojavom Avrama, Isaka i Jakova. To
je priča stara više hiljada godina. Avram, Isak i Jakov su
predstavljeni kao proroci koji su verovali u boga Jehovu (hebrejski:
יתזח odnosno jahvh- pravilan naziv je Jahve, a ne Jehova ali se ovaj
drugi pojam odomaćio od XIV veka). Njihov zadatak, bio je da propovedaju Božije reči i tako poduče narod o postojanju Boga Jehove. Takođe, imali
su zadatak da pripreme put i nagoveste rođenje Isusa Hrista-Sina Božijeg.
Hrišćanstvo se pojavljuje na tlu Izraela, koji je tada bio okupiran pod
Rimljanima. Za samo tri veka svog razvijanja, postalo je zvanična
religija mnogih država i naroda. Hrišćanstvo je bilo organizovano u
jedinstvenu religioznu zajednicu, crkvu.
Prvi hrišćani su, za simbol Isusa Hrist, odabrali znak ribe. „Isus
Hrist, Božiji sin, Spasitelj", se na grčkom piše Isu Histu Teu Ios
Sotir, a prva slova daju reč „IHTIS", što u prevodu sa grčkog, znači
riba.
Hrišćanstvo (na grčkom jeziku: χριστιανισμός, na latinskom jeziku:
christianitas) je jedna od tri najveće monoteističke (jednobožačke)
religije, i nastalo je na prostoru nekadašnjeg Rimskog carstva. Religija
je zasnovana pojavom Isusa Hrista, siromašnog čoveka iz Nazareta u
Galileji i Njegovim osnivanjem Crkve, kao zajednice Tela Njegovog, u
prvom veku nove ere.
Isus Hrist je propovedao o Božjem i nebeskom kraljevstvu, tako
skupljajući mnogo pobornika, koji su ga smatrali Mesijom. Grčka reč
Χριστός u prevodu znači mesija, pa su tako prve pripadnike Hristove vere
u Antiohiji nazvali χριστιανοί, imenom koje je ostalo do danas.
Hrišćanstvo je predstavljalo prvu univerzalističku religiju, nasuprot
dotadašnjim nacionalnim religijama, i propovedalo jednakost svih ljudu
pred Bogom: Jevreja, Grka, Rimljana, siromašnih, bogatih, žena,
muškaraca. Zbog propovedanja jednakosti brzo je zavladalo među
siromašnima. Kao religija hrišćanstvo se pojavilo u periodu raspada
robovlasničke države, kasnije kada je postalo zvanična, državna
religija, hrišćanstvo je vezalo svoje interese sa interesima vladajuće
klase i udaljilo se od ideala koje propovedaju jevanđelja. Dogmatske
rasprave, kao i političke prilike i razni interesi su doveli do toga da
je danas hrišćanstvo razjedinjeno. U početku je imalo mnogobrojne sekte,
ali se kasnije, uglavnom zaslugom helenistički obrazovanog jevrejskog
propovednika - Apostola Pavla, organizovalo u jedinstvenu religioznu
zajednicu, crkvu.
Danas, hrišćanstvo prestavlja teritorijalno najrasprostranjeniju i
brojčano najveću svetsku religiju, čiji broj vernika prelazi
2.200.000.000.
Danas se pod hrišćanstvom uglavnom podrazumevaju tri glavne
denominacije: Pravoslavna, Rimokatolička i Protestantska (evangelici ili
luterani, reformisani ili kalvini, anglikanci, baptisti, metodisti,
kvekeri, adventisti, pentekostalci, Jehovini svedoci...). Manje
hrišćanske denominacije predstavljaju monofizitstvo
(jermensko-gregorijanska, jakobitska, koptska i etiopska crkva) i
nestorijanstvo. Početkom XX veka javlja se među ovim
hrišćanskim ograncima želja za saradnjom, pomirenjem i međusobnim
zbližavanjem. Ekumenski pokret započeo je među protestantskim crkvama
gde je problem zajedničkog delovanja bio najizraženiji. Ideje o
pomirenju pravoslavaca i katolika su posebno ojačale među teolozima
posle II vatikanskog sabora i pomirenju rimskog pape i carigradskog
patrijaraha (poseta Pavla IV Carigradu 1967. godine)
Osnovna učenja pravoslavne Crkve su izneta u Simbolu vere koji je
usvojen na Vaseljenskim saborima u prvim vekovima hrišćanstva i bili su
obavezujući za celu Crkvu. Kasnije je došlo do promene delova Simbola
vere od strane zapadnog dela Crkve i njenog napuštanja evharistijske
zajednice sa Istočnim delom Crkve 1054. godine.
Najznačajniji aspekti hrišćanskog života jesu post, molitva, Liturgija i
Pričest. I post i molitva imaju za cilj da čoveku pomognu da lakše
savlada sve teškoće koje pred njega dolaze i da ga udostoje Carstva Nebeskog.
Značajna odlika Pravoslavne Crkve jesu svetitelji koji su svojim životom i delima
doprineli mnogo dobrobiti Crkve. Oni su još ovde na zemlji svojim
usavršavanjem u hrišćanskim vrlinama postali bliski Bogu. Mnogi od ovih svetitelja su još za života
činili čuda, isceljivali teške bolesnike i mnoge utešili i na ispravan
put izveli.
Najvažnija uloga pravoslavnih hramova je da služe kao mesto gde živa
Crkva - vernici, uznose Bogu svoje molitve a najvažniji deo crkvenog
života jeste Sveta liturgija tj. bogosluženje, koje se služi nedeljom i
drugim praznicima u hramovima. Osim liturgije, vrše se jutarnje i
večernje molitve, časovi i bdenija, koja ujedno imaju poučni karakter -
tzv. katiheza. Liturgiju služi sveštenik uz prisustvo vernog naroda, a
uz pomoć pevnice koja nije neophodna ukoliko narod zna da odgovara na
liturgiju.
Postoje tri stepena svešteničke službe: đakon, sveštenik (jerej),
episkop. Episkop može da vrši sve svete tajne osim da postavlja drugog
episkopa, za to su potrebna tri episkopa. Sveštenik može da vrši skoro
sve svete tajne, osim što ne može da rukopolaže druge sveštenike, uloga
đakona je još manja nego sveštenika - on je na neki način pomoćnik
svešteniku.
Najznačajnije delo na kojem se zasniva pravoslavna liturgija jeste Sveto pismo koje
čini Stari i Novi zavet, kao i Sveto predanje. Za pravoslavlje je
posebno značajan Novi zavet koji predstavlja život i učenje Gospoda
Isusa Hrista.
|
|
| Calendar |
| « January 2025 » | | Su | Mo | Tu | We | Th | Fr | Sa | | | | | 1 | 2 | 3 | 4 | | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
|
|
|
